عنوان: ساختار ابعادی نشانگان وابستگی به سیگار و رابطه شدت وابستگی با ابعاد شخصیت

پژوهش حاضر پیرامون ساختار ابعادی نشانگان وابستگی به سیگار و رابطه شدت وابستگی با ابعاد شخصیت در چارچوب مدل هفت عاملی شخصیت است. تعداد 302 نفر از مردان سیگاری شهر قزوین، در بازه سنی 15 تا 84 سال، و با سطح تحصیلات سیکل تا فوق لیسانس، پرسشنامه ای شامل ویژگی های جمعیت شناختی، تاریخچه مصرف و ترک سیگار، و پرسشنامه وابستگی به نیکوتین tturc همراه با پنج آیتم پیشنهادی برای طیف خفیف پیوستار شدت وابستگی به سیگار را تکمیل نمودند. همچنین تعداد 151 آزمودنی از میان 302 نفر مذکور همزمان فرم کوتاه پرسشنامه مزاج و منش را نیز تکمیل کردند.تحلیل عاملی اکتشافی بر روی ملاک های وابستگی به سیگار، وجود دو عامل قویاً همبسته بر روی یک بعد را شناسایی نمود، که بر اساس این دو عامل، دو تیپ متمایز مصرف سیگار در این مطالعه معرفی گردید.. نتایج حاصل از تحلیل آیتم – پاسخ ملاک های dsm-iv نشان داد که دو ملاک "مصرف بیشتر" و "مصرف علی رغم آگاهی از پیامدها" متعلق به طیف خفیف پیوستار شدت وابستگی، ملاک های "ترک" و "تلاش های مکرر ناموفق برای ترک" متعلق به طیف متوسط پیوستار، و سه ملاک "تحمل"، "صرف زمان زیاد برای مصرف" و "کاهش یا ترک فعالیت های مهم" بیشتر متعلق به طیف شدید پیوستار شدت وابستگی به سیگار هستند. همچنین، پنج آیتم پیشنهادی اگرچه توانستند میزان آگاهی دهندگی پرسشنامه در طیف خفیف پیوستار شدت وابستگی را افزایش دهند، اما این افزایش چندان قابل توجه و کارآمد نبود. نتایج حاصل از رگرسیون لجستیک تشخیص وابستگی به سیگار نشان داد که از میان متغیرهای جمعیت شناختی و تاریخچه مصرف و ترک سیگار، متغیر "داشتن تصمیم برای ترک در گذشته" مهم ترین پیش بین تشخیص وابستگی به سیگار است. نتایج حاصل از تحلیل تشخیص وابستگی به سیگار توسط ابعاد شخصیت نشان داد که خود – راهبری پایین مهم ترین پیش بین شخصیتی تشخیص وابستگی به سیگار است. همچنین با توجه به نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره همزمان شدت وابستگی به سیگار بر روی ابعاد شخصیت، آسیب گریزی بالا و خود – راهبری پایین به عنوان مهم ترین پیش بین های شدت وابستگی به سیگار مشخص می گردند. در مجموع، نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که وابستگی به سیگار ساختاری تک بعدی دارد؛ ملاک های وابستگی dsm-v بیشتر در سطوح متوسط تا شدید پیوستار شدت وابستگی به سیگار آگاهی دهنده هستند، و همچنان نیاز به شناسایی ملاک هایی کارآمد برای طیف خفیف پیوستار شدت وابستگی وجود دارد؛ و اینکه متغیرهای جمعیت شناختی، تاریخچه مصرف و ترک سیگار، و ابعاد اصلی شخصیت می توانند تا حد زیادی پیش بینی درستی پیرامون تشخیص و شدت وابستگی به سیگار داشته باشند.